Thời gian ưu sầu, thương tiếc trôi qua trong lòng thu vô hạn của Désirée. Ta cường dũng là nhờ khí lực. Làm náo động lên trong tâm hồn họ một khối tình phức tạp hỗn độn mà yếu tố chánh là mến yêu, hối tiếc, uất ức, bất mãn.
Người xưa nói: lời nói bay đi, chữ viết tồn tại. Đây có thứ tình thương tâm đối với kẻ mà thân xác xem ra yếu đuối hơn mình. Hễ ta dạy lạc chương trình, họ đứng lên dạy chúng ta một lúc rồi ngồi xuống cho ta dạy lại.
Khi có ái tình can thiệp, não tưởng tượng của bạn trai không thua bạn gái. Có lắm bạn trai mất đi nét mặt non nớt, êm diệu của thời măng sữa. Họ không ý thức được viễn tưởng ngày mai ra sau.
Tránh điều ác là đại đảm chớ không phải bạc nhược như nhiều người lầm tưởng. Còn đầu rối, râu không cạo, quần ống cao ống thấp, bị ong đánh ở mặt mà tự nhiên nói cười trước bạn gái, thì chỉ có những bạn trai khật khùng mới làm. Cùng những tâm hồn khó thuyết dụ trên tôi xin dâng từng chữ mấy lời vàng ngọc ấy.
Loại trừ những uế ảnh làm lem luốc hồn xuân của ta. Bạn trai buổi dậy thì có rất nhiều thứ mâu thuẫn đó. Bạn trai vô tình coi bè bạn mình, như một thứ thầy và có thể bạn làm đều là mẫu.
Nói vậy không có ý bảo bạn trai không biết tưởng tượng đâu, nhưng vì tinh thần của họ được đấng vạn năng phú thác cho khả năng suy lý hơn nên trí tưởng tượng không được phong phú bằng. Vì xương lớn theo tốc độ nhanh quá, tiêu thụ nhiều chất phốt phát can xi. Yêu ai người trai không yêu cá nhân kẻ ấy mà yêu để trả lời bản năng muốn hoàn toàn xâm chiếm quả tim một người để thỏa mãn cặp mắt hiếu sắc cách tự nhiên và sự thèm khát thỏa mãn bản năng chia sớt sự sống cũng tự nhiên của mình.
Nhiều bạn trai thành thực, ngoan ngoãn chơi ít lâu với những đồng niên xấu, trở thành gian xảo, cứng đầu. Tôi quen một bạn trai ưa nhai răng cắn môi để cho thiên hạ coi anh là trầm tư mặc tưởng. Vì thứ thú vị đó mà nhiều bạn trai để hồn lỡ bước trong những giấc mơ đầy bóng gã, chiêm bao lẫn bóng nàng rất tai hại mà tôi sẽ bàn rộng ở một mục sau.
Mà mộng của họ không phải chỉ thứ mộng buồn rầu như gió thu làm tê tái lòng mà thôi đâu. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đ àn ông đau khổ không thua đ àn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Trong khi yêu, tôi sẽ bàn rộng ở chương sau, bạn trai ít dùng óc phán đoán chu đáo.
Oùc mất năng lực tập trung nên đần độn, mù mịt đi không thể chú ý thu thập kiến thức được. Phải khôn ngoan lắm khi bàn tính giáo dục chỗ công cộng. Phải! Tuổi hoa niên là tuổi vô tư lự, có gặp chuyện gì rắc rối, lo lấy một lúc rồi thôi.
Trong gia đình muốn ngày ly dị tiếp sau tuần trăng mật thì vợ cứ chọc tức chồng bằng cách ngạo nghễ, mỉa mai, la ó, mắng nhiếc trước mặt bạn bè, thượng cấp hay hạ cấp của họ. Không phải vìtính tự nhiên tốt nầy mà không có bạn trai đánh lộn. Chateaubriand nói con cọp xé mồi rồi ngủ, con người sát nhân rồi thức.