Tất cả giá có che đậy bên trong một con người ngu dốt, nông nỗi, non kinh nghiệm, bất tài, trụy lạc cũng không sao. Lại còn non tinh thần chịu đựng sự chống báng, chỉ trích của đối phương chăng? Có lẽ. Tình yêu của những kẻ mắc tật không khác ái tình của người lành mạnh.
Bạn gái coi chừng lầm một thứ lương tâm nẩy lửa của bạn trai. Dĩ nhiên có văn bằng mà tìm được địa vị thì đời lên hương lắm. Chúng cần một nền tính giáo dục khôn ngoan tùy tuổi, tùy trường hợp, tùy tâmtính , tùy thời, để chúng bảo vệ đức thanh khiết.
Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn. Tôi biết một vài nam sinh nọ vì oán giận thầy giám thị mà không biết làm sao trả thù, lợi dụng lúc dọn đồ ăn sáng cho thầy giám thị, họ đi tiểu trong bình cà phê. Mà lên 17 tuổi, tôi đần độn.
Đối với người ngoài xã hội, họ là nguồn ô nhục cho vợ con hơn là làm cho gia đình được danh giá. Ngoài ra những trường hợp đó họ để ý mà làm thinh và lo chơi, lo làm những việc gì họ thích. Khi bạn đời vắng bóng họ mới thấy thiếu.
Hồi nầy vì ảnh hưởng của tiểu thuyết, màn bạc, kịch tuồng một số không nhỏ nam thanh cương quyết khi lập gia đình tìm cho được một người bạn xinh đẹp tài ba như những nhân vật trong tiểu thuyết, trên màn bạc, sân khấu. Họ đi có vẽ cà rềnh cà ràng vì sợ cọ thân quá, quần áo mất ly. Chế ngự tình yêu cho trầm tĩnh.
Bạn trai cảm thấy một niềm cô đơn xâm chiếm tâm hồn. Không phải họ cương quyết đâu. Nhưng sự trách cứ vì hạnh phúc của bạn thì tôi xin chịu.
Nếu cơm là thức ăn của thể xác họ thì trong tuổi nầy nhạc và thơ là thực phẩm tâm hồn họ. Những nền giáo dục chỉ lo luyện trí mà không luyện tâm là những nền giáo dục phản nhân bản. Có nhiều đ àn ông ngay lúc bạn mình mới lâm bồn, thấy con đỏ gớm, ngạc nhiên.
Có nhiều bạn gái lại thích. Còn ảnh nào mà không láng nhưng coi chừng da mặt của người mà họ cho là đẹp đó có giống xơ mít không, có giống da tay khỉ không. Nguy hiểm là trực giác nầy bị mây tình dục che phủ.
Còn tâm hồn đa số tuổi xuân giao cho quỷ Sa tăn dùng tiệm nhảy, thanh lâu tửu quán, sách bìa đen, báo khiêu dâm đầu độc tận gốc rễ. Nhưng trong thực tế khi con tim họ bị chi phối bởi những nguyên nhân nào ở người yêu như duyên dáng, nhân nghĩa, nước mắt, thơ tình, sắc đẹp, tiền của, v. Họ thấy giữa chợ đời, không thấy ai quan tâm tới nội tâm của họ.
Jean Le Presbytre trong cuốn Toi quy deviens homme có dẫn lời nầy của Anatole France: Hồi tôi còn con nít, tôi thông minh. Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn. Ta thì trí đoãn hay lạc vào chi tiết mà quên mất định hướng sáng tạo của Đấng toàn trí.