Các toà án ở Mỹ hay ở Anh không làm được điều như vậy. Và dường như nó luôn là sự rối loạn như thế cho đến tận khi có một người trượt ra ngoài và cố gắng tiếp cận để đạt được điều mà họ đã mong muốn. Trước khi diễn ra cuộc bầu cử đầu tiên ở Nam Phi, người ta đã yêu cầu tôi giảng dạy phương thức tư duy sáu chiếc mũ cho những người đứng đầu Uỷ ban hoà hợp dân tộc, những người sẽ chịu trách nhiệm giải quyết các vấn đề nội bộ.
… Đây là một tình huống khác thường. Chiếc mũ xanh chỉ rõ các quá trình tư duy khác – ngay cả khi mọi người chưa sử dụng chiếc mũ tư duy khác. Vì vậy, để tránh bị chết chìm với nhũng thông tin, khi chúng ta sử dụng chiếc mũ trắng để yêu cầu thông tin, chúng ta nên đặt những câu hỏi có trọng tâm để có được những thông tin cần thiết.
Thường khi bắt đầu thảo luận,mọi người rất khó cưỡng lại ham muốn được tranh luận khi mọi người đưa ra những quan điểm khác nhau. Những nghiên cứu thị trường đã chỉ ra lý do mọi người chọn mua thịt gà tây là do thịt gà tây chúa hàm lượng cholesterol thấp. Và chúng ta sẽ giao dịch không thành công.
Chúng ta có thể bán cùng giá với họ. Người ta cho rằng một người được coi là tư duy minh mẫn phải là người điềm tĩnh, khách quan và không để tình cảm chen vào suy nghĩ. À, như vậy là anh vừa nêu ra hai luồng dữ liệu.
Bạn cũng có thể trò chuyện với các chuyên gia để đưa ra các nhận định khác. Nếu ta chọn từ "màu trắng" như là một phần quan trọng để xác định một con thiên nga, thì lúc đó con thiên nga đen được xem như một loài khác. Một người mũ xanh tư duy cũng thực hiện vai trò y như một người sao chép, anh ta quan sát và ghi lại những tư duy đang diễn ra.
Những quá trình tư duy từ trước cho đến nay mỗi cá nhân đều phải tự xây dựng để tư duy thì nay nhờ sáu chiếc mũ tư duy nó trở thành một quá trình tự động và là hệ thống mở đối với tất cả mọi người. Phương thức tư duy dựa trên những tranh luận sẽ phát huy hiệu quả nếu có một người cầm trịch vững vàng. Bạn không thể ra lệnh cho bản thân bạn (và những người khác) phải có được ý tưởng mới, nhưng bạn có thể yêu cầu chính bạn (và những người khác) dành thời gian để cố gắng có ý tưởng mới.
Với chiếc mũ đỏ, mọi người sẽ dựa vào cảm giác, trực giác và cảm xúc để xem xét tình huống. Ta chỉ áp dụng ngay chiếc mũ đỏ, nếu tình huống xem xét cần dựa vào tình cảm để tìm lời giải đáp. Nhưng nếu mọi người lại tiếp cận vấn đề theo hưóng chỉ ra những khó khăn trước, vấn đề sẽ được xem xét hoàn toàn khác.
…Kết luận anh đưa ra không thống nhất với những điều anh đã nói. Sự sáng tạo chính là chìa khoá của lối tư duy này. Với mỗi chiếc mũ tư duy, tôi đều trình bày chúng với nhiều khía cạnh khác nhau, và do vậy giá trị nổi bật của sáu chiếc mũ tư duy cũng có nhiều khía cạnh khác nhau.
Chiếc mũ đen là chiếc mũ yêu cầu chúng ta hãy cẩn thận suy xét mọi việc. Với lối tư duy «sách vở», mọi người miêu tả, phân tích và đưa ra những lời giải thích cho những việc mà theo họ chắc chắn sẽ xảy ra trong tương lai. Chúng ta không thể thay đổi được nền văn hoá.
Chẳng ai trong số họ có thể bắt đầu đưa ra những ý kiến cho đến tận khi có ai đó đưa ra một đề nghị. Chiếc mũ xanh chỉ rõ các quá trình tư duy khác – ngay cả khi mọi người chưa sử dụng chiếc mũ tư duy khác. Rõ ràng, những thông tin như vậy góp phần quan trọng để mọi người nhận thức sự việc.